ไปที่หน้าเวบนานาไบโอ

ระบบย่อยอาหาร (Digestive system)

 

   1. การกินการย่อยอาหารของสิ่งมีชีวิต

   2. การกินการย่อยอาหารของสัตว์

   3. การย่อยอาหารของมนุษย์

             การย่อยอาหารในปาก

             การกลืนและหลอดอาหาร

             กระเพาะอาหาร

             ลำไส้เล็ก

             การดูดซึม

             ลำไส้ใหญ่กับการขับถ่าย  

   4. ชุดกิจกรรม ระบบการย่อยอาหาร

  

      กดเลือกหัวข้อที่จะศึกษา

 

 

การย่อยอาหารของมนุษย์

     มนุษย์สามารถกินอาหารได้อย่าง หลากหลาย เป็นกลุ่ม กินได้ทั้งพืชและสัตว์ (Omnivore) อาหารที่มนุษย์รับประทานมักเป็นสารอาหารที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ ไม่สามารถดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย เพื่อลำเลียงไปยังเซลล์ต่างๆได้ ดังนั้นอาหารเหล่านี้จำเป็นต้องผ่านกระบวนการย่อยอาหาร เพื่อให้มีขนาดโมเลกุลที่เล็กลง เพื่อดูดซึมและ ถูกเปลี่ยนแปลงให้ได้พลังงานเพื่อการดำรงชีวิตต่อไป

    มนุษย์มีทางเดินอาหารแบบสมบูรณ์ คือมีปากและทวารหนักแยกออกไปคนละทาง การย่อยอาหารที่พบในมนุษย์ พบได้ทั้ง การย่อยเชิงกล เป็นการบดอาหารโดยใช้แรงกระทำ เช่น การเคี้ยวการบีบ  และการย่อยทางเคมี ซึ่งเป็นการย่อยอาหารโดยอาศัยเอนไซม์ การย่อยอาหารทางเคมีจัดเป็นปฏิกิริยาไฮโดรไลซีส (Hydrolysis) ซึ่งเป็นปฏิกิริยาที่ใช้น้ำในปฏิกิริยา

      ไฮโดรไลซิส (hydrolysis) คือ ปฏิกิริยาที่มีน้ำเข้าไปสลายพันธะ ทำให้สารโมเลกุลใหญ่ เปลี่ยนเป็นสารที่มีโมเลกุลเล็กลง ปฏิกิริยาไฮโดรไลซิส เป็นปฏิกิริยา ที่สำคัญในการย่อยอาหารทางเคมี

 

ภาพ แสดงปฏิกิริยาไฮโดรไลซีส

 

 

ดีไฮเดรชัน (dehydration) หรือ ปฏิกิริยาการดึงน้ำออก  เป็นปฏิกิริยาเคมีที่โมเลกุล สารตั้งต้น สูญเสียอะตอมของ ไฮโดรเจน และออกซิเจน ในรูปโมเลกุลของน้ำ เพื่อสร้างพันธะ ประกอบกันเป็นโมเลกุลที่มีขนาดใหญ่ขึ้น

 

ภาพ แสดงปฏิกิริยาดีไฮเดรชัน

     อวัยวะที่เกี่ยวข้องกับการย่อยอาหารของมนุษย์ แบ่งได้เป็น อวัยวะที่เป็นทางเดินอาหาร และอวัยวะที่ไม่อยู่ในทางเดินอาหาร

     ๐ อวัยวะที่เป็นทางเดินอาหาร ได้แก่ ปาก (Mouth) คอหอย (Pharynx) หลอดอาหาร (Esophagus) กระเพาะอาหาร (Stomach) ลำไส้เล็ก (small Intestine) ลำไส้ใหญ่ (large Intestine) ทวารหนัก (Anus)
     ๐ อวัยวะที่ไม่อยู่ในทางเดินอาหาร ได้แก่ ตับ (Liver) ตับอ่อน (Pancreas) ถุงน้ำดี (Gall bladder)

 

ภาพ แสดงระบบทางเดินอาหารของมนุษย์

 

 

รวบรวมเรียบเรียงโดย ครูนันทนา สำเภา

เอกสารอ้างอิง

หนังสือเรียนรายวิชาชีววิทยาเพิ่มเติม เล่ม1 ตามหลักสูตรแกนกลางปี 2551

หนังสือรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ ชีววิทยา เล่ม 4 ปรับปรุง พ.ศ. 2560 ตามหลักสูตรแกนกลางปี 2551