รู้ไว้ห่างไกลโรค |
|||
จุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดโรค :: ไวรัส :: แบคทีเรีย :: โพรโทซัว :: รา :: โรคติดเชื้อที่นำโดยแมลงหรือสัตว์
๐ โรคติดต่ออุบัติใหม่ที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย :: โรคติดเชื้อเสร็พโตค็อกคัสซูอิส :: โรคแอนแทรกซ์ ๐ โรคติดต่ออุบัติใหม่ที่เกิดจากเชื้อไวรัส :: โรคทางเดินหายใจเฉียบพลัน รุนแรง :: ไข้หวัดนก :: โรคมือเท้าปากจาก Enterovirus71 :: โรคติดเชื้อไวรัสนิปาห์และเฮนดรา ๐ โรคติดต่ออุบัติใหม่ที่เกิดโพรโทซัว ๐ โรคติดต่ออุบัติใหม่ที่เกิดจากพรีออน
การเสริมสร้างสุขภาพและการป้องกันโรค ๐ การใช้หลักพุทธธรรมปกป้องสุขภาพ
|
โรคติดต่ออุบัติใหม่ที่เกิดจากเชื้อไวรัส ไข้ปวดข้อยุงลาย โรคไข้ปวดข้อยุงลาย (Chikungunya) เป็นโรคติดต่อนำโดยแมลง มีรายงานการระบาดครั้งแรกทางตอนใต้ของประเทศแทนซาเนียในทวีปแอฟริกา ในปี พ.ศ.2495 เกิดจากเชื้อไวรัส alphavirus ในสกุล Togaviridae ชื่อ ‘chikungunya’ มาจากภาษาท้องถิ่นของแอฟริกา (ภาษา Kimakonde) ซึ่งอธิบายถึงลักษณะบูดเบี้ยวหรือบิดงอตัว (contorted) จากอาการปวดข้ออย่างรุนแรง ติดต่อจากคนสู่คนโดยถูกยุงกัด ในเขตร้อนชื้นมักเกิดจากยุงลายบ้าน Aedes aegypti ซึ่งมักเป็นสาเหตุการระบาดในเขตเมือง ส่วนในเขตอบอุ่นและเขตหนาวมักเกิดจากยุงลายสวน Aedes albopictus ซึ่งมักเป็นสาเหตุของโรคในเขตชนบท ยุงลายทั้ง 2 ชนิดมีนิสัยชอบกัดในเวลากลางวัน (โดยเฉพาะช่วงเช้าๆ และบ่ายแก่ๆ) ยุงลายสวนชอบหากินบริเวณนอกบ้าน แต่ยุงลายบ้านชอบกัดดูดเลือดภายในอาคารบ้านเรือน สถานการณ์ในต่างประเทศ
สถานการณ์ในประเทศไทย ในประเทศไทยพบการระบาดครั้งแรกในปี พ.ศ.2501 ที่กรุงเทพมหานคร แยกเชื้อไวรัสชิคุนกุนยาได้จากผู้ป่วยที่โรงพยาบาลเด็ก ต่อมายังพบผู้ป่วยเด็กบ้างบางราย และในปี พ.ศ. 2551 สำนักระบาดวิทยาได้รับรายงานผู้ป่วยโรคไข้ปวดข้อยุงลาย จำนวนทั้งสิ้น 2,494 ราย จาก 8 จังหวัด อัตราป่วย 3.95 ต่อแสนประชากร เริ่มมีรายงานผู้ป่วยครั้งแรกในเดือนสิงหาคม จำนวน 4 ราย กันยายน 112 ราย ตุลาคม 318 ราย พฤศจิกายน 558 ราย ธันวาคม 1,502 ราย โดยจำนวนผู้ป่วยมีแนวโน้มสูงขึ้นในแต่ละเดือน ไม่มีรายงานผู้เสียชีวิต จังหวัดที่มีอัตราป่วยสูงสุด ได้แก่ นราธิวาส, ปัตตานี, สงขลา และยะลา อัตราป่วยต่อแสนประชากรเท่ากับ 201.3, 58.59, 45.55 และ 13.74 ตามลำดับ ปี พ.ศ. 2552 จนถึงปัจจุบัน (25 สิงหาคม 2552) พบผู้ป่วยสะสมแล้ว 39,163 ราย จาก 51 จังหวัด คิดเป็นอัตราป่วย 61.78 ต่อแสนประชากร ไม่พบผู้เสียชีวิต จังหวัดที่มีอัตราป่วยต่อแสนประชากรสูงสุด 5 อันดับแรก คือ นราธิวาส (1080.66 ต่อแสนประชากร) ภูเก็ต (839.13 ต่อแสนประชากร) สงขลา (726.17 ต่อแสนประชากร) ปัตตานี (696.08 ต่อแสนประชากร) และยะลา (589.03 ต่อแสนประชากร) ภาคที่มีอัตราป่วยสูงสุดยังคงเป็นภาคใต้ 432.82 ต่อแสนประชากร รองลงมาคือ ภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คิดเป็นอัตราป่วย 1.22, 0.99 และ 0.38 ต่อแสนประชากร ตามลำดับ มาตรการป้องกันโรค : ขณะนี้ยังไม่มีวัคซีนป้องกัน การทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ลูกน้ำยุงลาย ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงให้เกิดโรคไข้ปวดข้อยุงลาย (รวมทั้งโรคอื่นๆ ที่มียุงเป็นพาหะ) เป็นมาตรการสำคัญที่ต้องดำเนินการ ดังนี้
มาตรการควบคุมการระบาด
บทวิเคราะห์และข้อเสนอแนะ โรคชิคุนกุนยา นับเป็นโรคติดต่ออุบัติใหม่ที่มียุงลายเป็นพาหะนำโรค เช่นเดียวกันกับโรคไข้เลือดออก ดังนั้นมาตรการในการป้องกันควบคุมโรค จึงเป็นไปในลักษณะเดียวกัน หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จึงควรดำเนินมาตรการควบคู่ไปกับโรคไข้เลือดออก โดยเพิ่มเติมเรื่องการให้สุขศึกษาประชาสัมพันธ์ความรู้เรื่องโรคชิคุนกุนยา การกำจัดยุงลายสวนและยุงลายบ้าน เพื่อเป็นการบูรณาการการดำเนินงานให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุด
|
||